Board game và hành trình phát triển 2000 năm

Annie Nguyen

|

14:00 03/04/2024

Share

artLIVE – Board game xuất hiện từ rất lâu và được tìm thấy trong một số nền văn minh cổ đại. Trò chơi đã trải qua hành trình 2000 năm thay đổi và phát triển, trở thành một trong những hình thức giải trí được yêu thích hiện nay. 

Board game là một loại trò chơi trên bàn, thường bao gồm các quân cờ được di chuyển trên bàn cờ theo một bộ quy tắc nhất định. Các trò chơi Board game có độ phức tạp khác nhau, tuy nhiên, hầu hết các loại trò chơi đều chứa đựng yếu tố may rủi. Nhiều trò chơi Board game yêu cầu người chơi tung xúc xắc, điều này phụ thuộc phần lớn vào may mắn, nhưng cũng tồn tại một số trò chơi đòi hỏi người tham gia kỹ năng và lối chơi có chiến lược hơn.

board_game_hanh_trinh_phat_trien
Từ lâu, Board game đã trở thành hình thức giải trí được yêu thích trong nhiều thế kỷ. Ảnh: english-heritage.org.uk. 

Board game đã trở thành hình thức giải trí được yêu thích trong nhiều thế kỷ, xuất hiện từ nền văn minh cổ đại và phát triển dần cho đến ngày nay. Có thể nói, lịch sử phát triển của trò chơi là một hành trình phản ánh những thay đổi của xã hội, cụ thể là nền văn hóa của loài người. 

Xuất hiện từ những thời kỳ văn minh cổ đại

Lịch sử của Board game khá phong phú và đa dạng. Theo một số nghiên cứu, trò chơi Board game sớm nhất được biết đến đã xuất hiện ở các nền văn minh cổ đại như Ai Cập, Lưỡng Hà và Trung Quốc. 

board_game_hanh_trinh_phat_trien
Một trong những trò chơi Board game lâu đời nhất được ghi lại là Senet. Ảnh: medium.com. 

Ban đầu, những trò chơi này gắn liền với các hoạt động tôn giáo hoặc thực hành tâm linh. Ngoài ra, chúng cũng được sử dụng như một hình thức giải trí và gắn kết xã hội. Một trong những trò chơi Board game lâu đời nhất được ghi lại là Senet. 

Senet được thể hiện trong một số hình minh họa từ lăng mộ Ai Cập cổ đại. Vào thời Tân Vương quốc ở Ai Cập (1550 – 1077 trước Công Nguyên), nó đã trở thành một loại bùa hộ mệnh cho cuộc hành trình của người chết.

Senet thường được chơi ở Ai Cập cổ đại vào khoảng năm 3000 trước Công nguyên. Đây là một trò chơi chiến lược, được chơi trên một lưới các ô vuông. Người Ai Cập lúc bấy giờ tin rằng thông qua trò chơi, họ có thể giao tiếp với cõi thần thánh và nhận được sự ưu ái từ các vị thần linh. 

Khi giành được chiến thắng, người chơi sẽ được bảo vệ bởi các vị thần lớn của đền thờ quốc gia: Ra, Thoth và đôi khi là Osiris.

Do đó, những tấm ván Senet thường được đặt trong mộ cùng với những đồ vật khác cho cuộc hành trình sang thế giới bên kia. Trò chơi thậm chí còn được nhắc đến trong chương XVII của Cuốn sách của cái chết – Book of the Dead

Về lối chơi, Senet là một lưới gồm 30 ô vuông, được sắp xếp thành ba hàng mười ô với hai bộ tốt. Bàn cờ hình chữ nhật được làm bằng đá, gỗ hoặc sứ, hai bên cạnh chiều rộng là hộc kéo đựng những quân cờ. Hai người chơi sẽ tung xúc xắc, tự do đi cắt ngang qua nhau để tới được đích đến ở cạnh bên kia.

board_game_senet
Senet thường được chơi ở Ai Cập cổ đại vào khoảng năm 3000 trước Công Nguyên.  Ảnh: medium.com. 

Trên bàn cờ có một số vị trí đặc biệt, ví dụ ô đầu tiên được gọi là “Nhà của Thoth”. Thoth xuất hiện đầu tiên bởi vì ông là vị thần sẽ dẫn linh hồn người chết vào “Tòa án của sự thật”. Ô thứ 12 được vẽ hình chòm sao Orion, đại diện của Osiris, ô thứ 15 đại diện cho sự sống và ô thứ 26 đại diện cho sự tự do. Ô cuối cùng là thần mặt trời Re-Horakhty, là đích đến của ván cờ.

board_game_hanh_trinh_phat_trien
Người Ai Cập lúc bấy giờ tin rằng thông qua Senet, họ có thể giao tiếp với cõi thần thánh và nhận được sự ưu ái từ các vị thần linh. Ảnh: commons.wikimedia.org. 

Phát triển thêm ở thời kỳ Trung Cổ – Phục Hưng

Trò chơi Board game tiếp tục phát triển trong thời Trung Cổ và Phục Hưng, xuất hiện và phát triển dưới những hình thức mới và kết hợp các yếu tố của đời sống chính trị xã hội. 

Cờ vua, một trong những trò chơi cờ mang tính biểu tượng, có nguồn gốc từ Ấn Độ, bắt đầu xuất hiện vào thế kỷ VI và lan rộng khắp Châu Âu trong thời Trung cổ. Cờ vua là trò chơi trí tuệ, chiến lược, phản ánh cơ cấu thứ bậc của xã hội phong kiến.

Trong thời kỳ Phục Hưng, trò Backgammon ngày càng trở nên phổ biến ở Châu Âu. Trò chơi này bao gồm việc di chuyển các quân cờ trên một bàn cờ, với mục tiêu đến được khu vực sân nhà của đối thủ và sau đó loại bỏ các quân cờ khỏi bàn cờ. 

board_game_backgammon
Backgammon là một trong những trò chơi cờ lâu đời nhất, được tìm thấy cách đây gần 5.000 năm tại vùng Lưỡng Hà. Ảnh: oblist.com. 

Backgammon là một trong những trò chơi cờ lâu đời nhất được biết đến. Lịch sử của nó được tìm thấy cách đây gần 5.000 năm qua những khám phá khảo cổ tại vùng Lưỡng Hà. Trò chơi bao gồm hai người chơi, trong đó mỗi người chơi có mười lăm quân cờ di chuyển giữa hai mươi bốn hình tam giác bằng việc đổ cặp xúc xắc. Mục tiêu của trò chơi là trở thành người đầu tiên di chuyển tất cả mười lăm cờ ra khỏi bàn. 

Những trò chơi kinh điển ở thế kỷ XX

Thế kỷ XX đã chứng kiến ​​sự trỗi dậy của nhiều trò chơi hiện đại kinh điển, trở thành những cái tên quen thuộc và tiếp tục thu hút người chơi cho đến ngày nay. Monopoly được tạo ra vào năm 1935 và được xem là một trong những Board game nổi tiếng nhất mọi thời đại. 

board_game_hanh_trinh_phat_trien
Monopoly có nguồn gốc từ trò chơi của Lãnh chúa – The Landlord’s Game. Ảnh: pinterest.es. 

Lối chơi của nó xoay quanh việc mua, bán và giao dịch tài sản, phản ánh thực tế của chủ nghĩa tư bản. Bất chấp những lời chỉ trích, Monopoly vẫn là một trò chơi nổi tiếng, bán được hàng triệu bản trên toàn thế giới.

Monopoly có nguồn gốc từ trò chơi Lãnh chúa – The Landlord’s Game do Lizzie Magnesi ở Hoa Kỳ tạo ra vào năm 1903.

Trên bàn cờ Monopoly, người chơi tung hai viên xúc xắc sáu mặt để di chuyển, mua và giao dịch tài sản, đồng thời phát triển chúng bằng những ngôi nhà và khách sạn. Người chơi thu tiền thuê từ đối thủ của họ, với mục đích là đẩy họ vào tình trạng phá sản. 

Tiền cũng có thể kiếm được hoặc bị mất thông qua các thẻ Cơ Hội (Chance) và Khí Vận (Community Chest), hoặc các ô thuế. Người chơi có thể bị bỏ tù, từ đó họ không thể di chuyển cho đến khi họ đáp ứng một trong các điều kiện. Trò chơi có rất nhiều quy tắc nội bộ, và hàng trăm phiên bản khác nhau tồn tại, cũng như nhiều phụ bản và phương tiện liên quan. 

Monopoly đã trở thành một phần của văn hóa đại chúng quốc tế, đã được cấp phép hoạt động tại hơn 103 quốc gia và được ấn hành hơn 37 ngôn ngữ. Ở Việt Nam cũng phát hành trò Monopoly với các địa danh được Việt hóa mang tên Cờ Tỷ Phú hoặc Cờ Triệu Phú.

board_game_monopoly
Monopoly đã trở thành một phần của văn hóa đại chúng quốc tế, đã được cấp phép hoạt động tại hơn 103 quốc gia. Ảnh: pinterest.es. 
co_ty_phu_hanoiopoly
Cờ Tỷ Phú phiên bản Hanoiopoly. Ảnh: maztermind.com. 
co_ty_phu_saigonopoly
Cờ Tỷ Phú phiên bản Saigonopoly. Ảnh: maztermind.com. 

Một trò chơi mang tính biểu tượng khác của thế kỷ XX là Scrabble, được phát minh vào năm 1938. Scrabble thách thức người chơi tạo từ ngữ bằng cách sử dụng các ô chữ cái trên một lưới, thúc đẩy kỹ năng từ vựng và ngôn ngữ. 

board_game_scrabble
Scrabble là trò chơi ghép từ giữa hai đến bốn người.  Ảnh: pinterest.es. 

Scrabble là trò chơi ghép từ giữa hai đến bốn người. Khi đến lượt mình, người chơi dùng những miếng có ghi chữ cái đặt lên một bàn ô vuông kích thước 15×15, sao cho các từ tạo ra theo hàng dọc và hàng ngang đều có nghĩa, và phải tuân theo thứ tự từ trái sang phải theo hàng ngang, và từ trên xuống dưới theo hàng dọc.

Hiện trò chơi đã có mặt ở 121 quốc gia và có sẵn trên hơn 30 ngôn ngữ với hơn 150 triệu ấn bản đã được bán ra. Khoảng 1/3 số hộ dân ở Hoa Kỳ và 1/2 số hộ dân ở Anh đều có sẵn một bộ trò chơi Scrabble tại nhà. Hiện có hơn 4.000 câu lạc bộ Scrabble trên toàn thế giới.

Vì sao Board game lại được yêu thích như vậy?

Ngoài mục đích chung để giải trí, Board game còn mang trong mình vô số lợi ích khác. Những trò chơi này có thể trở thành một nền tảng tương tác cho xã hội, thúc đẩy giao tiếp và gắn kết cộng đồng. Ở bất kỳ một độ tuổi, giới tính hay giai cấp xã hội nào đều có thể tham gia những trò chơi thú vị này cùng với nhau. 

board_game_hanh_trinh_phat_trien
Từ thời cổ đại đến hiện đại, trò chơi Board game đã phát triển cùng với văn hóa nhân loại, phản ánh các giá trị xã hội. Ảnh: english-heritage.org.uk. 

Đặc biệt, Board game mang nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ sự phát triển của trẻ em, thúc đẩy hoạt động trí não, khả năng sáng tạo và các kỹ năng xã hội. Trong một “thế giới phẳng”, khi những phương thức giải trí kỹ thuật số đang thống lĩnh thị trường, việc kết hợp các trò Board game sẽ giúp trẻ có thêm nhiều trải nghiệm, tạo cơ hội gắn kết cùng với gia đình 

Hơn nữa, Board game có thể có tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần. Trò chơi này giúp thư giãn, giải tỏa căng thẳng và kết nối mọi người trong một môi trường an toàn và thoải mái. 

Từ thời cổ đại đến hiện đại, trò chơi Board game đã phát triển cùng với văn hóa nhân loại, phản ánh các giá trị xã hội và cung cấp nền tảng cho sự tương tác xã hội, kích thích trí tuệ và sự thích thú. 

Tham khảo

medium.com

diceygoblin.com