artLIVE – Đặc trưng bởi vị ngọt thanh phảng phất hương trái cây và nồng độ cồn cao đến ‘say lòng người’, rượu Feni là một thức uống ‘đặc sản’ được sản xuất thủ công bởi những người thợ lành nghề tại tiểu bang Goa, Ấn Độ.
Đôi nét về tiểu bang Goa, Ấn Độ – ‘cái nôi’ của rượu Feni
Tuy là tiểu bang nhỏ nhất về mặt diện tích, nằm gọn tại vùng duyên hải Konkran, miền Tây Ấn Độ, nhưng Goa quy tụ đủ những yếu tố từ thiên thời, địa lợi, nhân hoà, làm xiêu lòng biết bao nhiêu du khách khắp nơi trên thế giới.
Goa nổi tiếng với nét đẹp thiên nhiên hoang sơ, đường bờ biển dài duyên dáng ôm lấy từng bờ cát trắng phau, điểm xuyến bởi những căn nhà chòi mộc mạc của người dân địa phương. Đây quả là một địa điểm lý tưởng cho những ai muốn tìm về với thiên nhiên bao la, hiền hoà.
Thế nhưng, nét đẹp dịu dàng của thiên nhiên chưa đủ phản ánh hết mọi khía cạnh của Goa. Linh hồn của mảnh đất này còn nằm ở sự đa dạng sắc tộc, lối kiến trúc mang đậm màu sắc tôn giáo, sự pha trộn giữa ẩm thực Ấn Độ – Bồ Đào Nha, và đặc biệt hơn cả là văn hoá uống rượu độc đáo của người dân “lô-cồ”.
Cụ thể hơn, nhiều người dân địa phương, nhất là những hộ sinh sống tại vùng nông thôn, có thể tự chưng cất rượu tại nhà và dần phát triển thành kế sinh nhai nuôi sống cả gia đình.
Tại tiểu bang Goa, người dân đã kết hợp trái điều đặc sản với nhiều nguyên liệu thiên nhiên, và trải qua quá trình chưng cất thủ công, để tạo nên rượu Feni trứ danh.
Kết hợp nguyên liệu tạo nên hương vị tinh tế của rượu Feni
Rượu Feni chỉ được sản xuất tại tiểu bang Goa. Tuỳ vào sự phối trộn nguyên liệu khác nhau sẽ mang đến từng lựa chọn hương vị đa dạng và riêng biệt.
Hai loại rượu Feni “cổ điển” được nhiều người biết đến là Coconut Feni, tạo thành từ sự kết hợp giữa toody (hỗn hợp rượu mạnh hoà với đường và nước nóng) với coconut sap (chiết xuất cùi dừa/ cọ), và Cashew Feni, thu được sau quá trình chưng cất nước ép của trái điều.
Mặc dù cùng trải qua quá trình chưng cất như nhau, nhưng sự khác biệt về nguyên liệu đã tạo nên dấu ấn hương vị đặc trưng, không lẫn đi đâu được của Coconut Feni và Cashew Feni.
“Về cơ bản, rượu Cashew Feni mang phong vị tươi mới, với sắc độ và hương vị trong trẻo. Khi cảm nhận bằng khứu giác, rượu sẽ khá nồng với những nốt hương trái cây nhiệt đới như ổi, táo xanh, lê, mít, và sầu riêng. Về mặt vị giác, rượu có vị của trái vải, ớt xanh, và rau mùi. Dư vị của rượu thường đậm mùi thảo mộc và gia vị.” — ông Hansel Vaz, nhà sáng lập của hãng rượu Cazulo Premium Feni chia sẻ. “Rượu Coconut Feni, được làm chủ yếu từ việc lên men cùi dừa/ cọ, sẽ mang hương vị hơi chát và chua nhẹ cả khi ngửi và nếm.”
Mặc khác, “gin-style” fenis (các loại rượu feni được nấu theo kiểu rượu gin) tuy được công chúng biết đến ít hơn nhưng cũng không kém phần thơm ngon và độc đáo. Loại rượu này được nấu theo phương pháp vapor-infused (chưng cất và chiết xuất hơi nước) các loại thảo mộc như sả, gừng, hoặc dukshiri (rễ cây sarsaparilla Ấn Độ) kết hợp cùng với rượu Coconut Feni.
Quy trình sản xuất rượu Feni tiêu chuẩn
Quá trình sản xuất rượu Feni, dù theo phương pháp truyền thống hay hiện đại, đều đòi hỏi sự tỉ mỉ của những người thợ lành nghề và quy trình chưng cất rượu bài bản.
Tuy Cashew Feni và Coconut Feni khác nhau về thành phần nhưng nhìn chung quy trình sản xuất đều bao gồm những bước sau.
- Thu hoạch quả chín: Mùa thu hoạch trái điều (nguyên liệu chính của rượu Cashew Feni) rơi vào khoảng cuối tháng 2 kéo dài đến giữa tháng 5 mỗi năm, tuỳ thuộc vào thời điểm kết trái của cây. Sau khi thu hoạch, chỉ có những trái điều chín hoàn toàn mới được chọn để nấu rượu feni.
- Nghiền ép quả chín: Sau khi đã chọn ra những trái điều chín rục, người dân Goa sẽ chuyển sang bước crushing (nghiền ép quả chín) để chuẩn bị cho bước thu lấy nước ép tươi. Dù một vài mô hình sản xuất rượu feni đã đưa máy móc vào khâu này, nhưng hầu hết người dân Goa vẫn sử dụng phương pháp truyền thống là nghiền ép quả chính bằng chân.
- Chiết xuất nước ép: Trái điều sau khi nghiền kỹ lưỡng sẽ được các thợ nấu rượu cho vào máy ép kim loại thủ công và vắt kiệt để thu lấy toàn bộ nước ép tươi.
- Lên men: Nước ép tươi sau khi thu hoạch sẽ được trữ trong thùng nhựa lớn và tiến hành ủ lên men từ 8-10 ngày. Quá trình lên men vô cùng quan trọng và mang tính quyết định đến hương vị của rượu feni thành phẩm.
- Công đoạn chưng cất được chia làm hai lần: Sau khi quá trình lên men hoàn tất, người thợ nấu rượu sẽ tiến hành phân chia nước ép trái điều vào từng nồi đất nhỏ hơn và bắt đầu đun sôi. Chất lỏng thu được sau khi làm nguội được gọi là urrack (rượu feni thô), nồng độ từ 25-30% abv. Người thợ sẽ tiếp tục thêm nước ép trái điều tươi vào hỗn hợp urrack và tiếp tục chưng cất để thu được thành phẩm rượu feni nguyên chất, nồng độ từ 42.8% – 45% abv.
Đối với rượu Coconut Feni, quá trình chưng cất được gọi là soreachi bhatti. Sau khi thu hoạch, nước ép từ cùi dừa/ cọ (sur) được chia nhỏ để đun sôi trong các nồi đồng (bhann) với các đường ống nhựa được nối vào thân nồi. Hơi nước bốc lên trong quá trình chưng cất sẽ men theo các đường ống này đi vào các thùng chứa rồi cô đặc tạo thành hỗn hợp mollop (rượu thô). Sau đó, thợ nấu rượu tiến hành trộn hỗn hợp mollop với sur và tiếp tục chưng cất để thu được rượu Coconut Feni.
Thưởng thức Feni, cảm nhận ‘quốc hồn quốc tuý’ Ấn Độ
Rượu Feni không chỉ mê đắm giới mộ điệu bởi hương trái cây thơm ngọt nơi đầu lưỡi cùng hậu vị chan chát len lỏi trong khoang miệng, mà còn vì những lợi ích sức khoẻ tuyệt vời mà nó mang lại.
Nữ nhà văn Biula V. Cruz e Pereira viết trong quyển One for the Road (Ly Rượu Lên Đường – tạm dịch) “Nhiều người tin rằng rượu Coconut và Cashew Feni mang lại nhiều lợi ích về mặt y học, có thể sử dụng như thuốc an thần hoặc dùng để kích thích cảm giác thèm ăn.”
Để thưởng thức rượu Feni trọn vẹn, hãy chọn cho mình một chiếc ly thuỷ tinh highball yêu thích, rót một ít rượu vào ly, dùng kèm với đá và cảm nhận hương rượu thơm nồng thuần tuý đánh thức các giác quan trong mình.
Đối với bất kỳ ai muốn thoả thuê sáng tạo, hãy kết hợp rượu Feni với các loại trái cây mang tính axit cao như cam, chanh hoặc trái cây nhiệt đới như xoài, chanh dây sẽ khiến bạn phải bất ngờ.
Tham khảo:
lifestyleasia.com
wineenthusiast.com
villagesquare.in
atlasobscura.com