artLIVE – Rượu vang sherry đã gắn liền với những cột mốc lịch sử và văn hóa trải dài 3000 năm. Từng được nhà văn người Anh – J.K Rowling đề cập trong ba tập phim Harry Potter, rượu vang sherry không chỉ là chiếc chìa khóa then chốt trong bản sắc văn hóa của các nền văn minh mà còn chiếm trọn tình cảm của người Anh qua nhiều thập kỷ.
Nguồn gốc lịch sử
Theo các tài liệu tham khảo (có thể tìm thấy từ thế kỷ I) về vườn nho ở vùng Jerez, phía nam Tây Ban Nha, rượu vang sherry được người Phoenicians đưa đến Andalusia và được sản xuất ở Xera – tên tiếng Phoenician của vùng Jerez, sau đó phân phối khắp Địa Trung Hải, đặc biệt là ở Rome.
Khi bán đảo Iberia nằm dưới sự cai trị của người La Mã, rượu vang sherry bỗng trở nên phổ biến khắp Đế quốc. Đến khi cuộc chinh phục của người Ả Rập nổ ra, luật cấm uống rượu của vua Kinh Qur’an đã khiến việc sản xuất và tiêu thụ rượu vang sherry giảm đáng kể. Đến khi Alfonso X, Vua xứ Castile tái chiếm Jerez vào năm 1264, ngành công nghiệp sản xuất rượu vang sherry mới dần khôi phục và quay về thời kỳ huy hoàng trước đây.
Người Anh và tình yêu với rượu vang sherry
Từ thế kỷ 13, người Anh đã quan tâm đến loại đồ uống mà họ gọi là rượu vang “sherry”, một từ bắt nguồn từ tiếng Ả Rập – Sherish. Một số tài liệu lịch sử ghi lại rằng, vào thế kỷ 16, chính Ngài Francis Drake là người đã phổ biến rượu vang sherry ở Anh. Trong cuộc tấn công vào Cádiz, một tên cướp biển đã lấy hàng trăm thùng rượu để tiêu thụ trong cung điện và các quán rượu tại thủ đô.
Ngay cả trước đó, vào cuối thế kỷ 15, Hội đồng thành phố đã buộc phải ban hành luật về “Hiệp hội thu hoạch nho và sản xuất rượu vang Jerez” nhằm mục đích điều tiết hệ thống sản xuất, thương mại và sự già hóa dân số khi nhu cầu thưởng thức rượu vang sherry của các thương gia Anh, Flemish và Pháp ngày một lớn.
Với sự ca ngợi của Shakespeare trong các tác phẩm, rượu vang sherry dần trở thành nét đặc trưng trên bàn ăn các gia đình hoàng gia, trong quán rượu và các ngôi nhà ở Anh qua nhiều thế kỷ. Việc này cũng ảnh hưởng đến nghề trồng nho và lịch sử của thành phố Jerez.
Vang sherry – Loại rượu vang được ‘du lịch’ khắp nơi
Thông qua sự kiện phát hiện ra Châu Mỹ, các thị trường hưng thịnh mới được mở ra và củng cố thương mại ở Tân Thế Giới, rượu vang sherry đã được “xuất ngoại” khỏi lục địa Châu Âu. Trong đó, người Anh đã góp công đưa rượu vang sherry đến các thuộc địa của họ, góp phần giúp loại vang này được phổ biến trên toàn thế giới.
Từ thế kỷ 17 trở đi, một số thương gia người Anh và người Ireland định cư ở vùng Marco de Jerez đã sản xuất rượu vang sherry theo sở thích riêng của họ: mạnh hơn, sẫm màu hơn và được ủ lâu hơn. Một trong số họ còn hợp tác kinh doanh với các nhà sản xuất địa phương hoặc thành lập công ty riêng. Đến ngày nay, người ta vẫn tìm thấy người mang họ Anh trong khu vực này.
Vụ án Sherry
Năm 2017 đã đánh dấu kỷ niệm 50 năm của “Vụ án Sherry”, một vụ kiện do các nhà sản xuất người Anh đưa ra nhằm hợp pháp hoá việc sử dụng thuật ngữ “sherry” ở Vương quốc Anh. Vụ án được giải quyết khi tòa án Anh đưa ra các phán quyết có lợi cho các nhà sản xuất rượu vang sherry từ Jerez.
Tuy nhiên các loại rượu vang tương tự như vang sherry bắt đầu được sản xuất ở những khu vực khác phù hợp với nghề trồng nho khi rượu vang sherry được phổ biến khắp Đế quốc Anh. Hiện nay đã có các loại rượu vang có thể thay thế vang sherry, như trường hợp của các loại rượu vang lớn trên thế giới, như ở California – nhưng chất lượng và đặc tính vẫn kém xa rượu vang sherry thuần túy.
Nguồn và Ảnh: Tổng hợp từ Google Arts & Culture