artLIVE – Bảo tàng Nghệ thuật Kunsthaus là một trong những trung tâm nghệ thuật đương đại có lối kiến trúc ‘kỳ dị’ tại Áo. Với hình dạng độc đáo và màu sắc nổi bật, bảo tàng đã truyền cảm hứng cho rất nhiều nghệ sĩ cũng như các công trình kiến trúc khác.
Sự tương phản của hiện đại giữa nền kiến trúc cổ điển
Kunsthaus Graz hay còn được gọi là Grazer Kunsthaus hoặc Bảo tàng Nghệ thuật Graz được xây dựng vào năm 2003 để chào mừng lễ kỷ niệm Thủ đô Văn hóa Châu Âu và từ đó nơi đây trở thành một địa danh kiến trúc nổi tiếng ở Graz, Áo. Bảo tàng là một phần của tòa nhà Iron House thế kỷ 19 – một trong những tòa nhà bằng gang đầu tiên ở châu Âu.
Bảo tàng Kunsthaus Graz nằm ở trung tâm của thành phố Graz, nhìn thẳng ra sông Mur với hình dạng như một sinh vật sống có vẻ ngoài hùng vĩ. Hình ảnh 16 cái vòi mọc lên trên lớp da màu xanh, đây được cho là lấy cảm hứng thiết kế từ những công trình của kiến trúc sư Le Corbusier với chức năng lấy ánh sáng tự nhiên vào tòa nhà. Dạo quanh tòa nhà, người tham quan có thể cảm nhận sự “mềm mại” trực quan của nó và thấy được môi trường xung quanh được phản chiếu qua lớp ốp trong suốt bên ngoài.
Bảo tàng Kunsthaus Graz bật lên như một kiến trúc hiện đại giữa không gian có phong cách baroque với những ngôi nhà mái ngói đất sét đỏ ở trung tâm thành phố của Graz – sự kết nối giữa quá khứ và tương lai, cổ điển và hiện đại. Song, hình khối kiến trúc của bảo tàng không làm hỏng đi cảnh quan cổ kính của khu vực, vì thế nhóm kiến trúc sư Peter Cook và Colin Fournier trìu mến gọi bảo tàng là “Sinh vật hành tinh thân thiện”.
Công trình có diện tích 27.000 mét vuông, là nơi thường xuyên tổ chức các cuộc triển lãm lớn giới thiệu tác phẩm của các nghệ sĩ, kiến trúc sư và nhà thiết kế đương đại của Áo hoặc quốc tế.
Diễn đạt tính nghệ thuật qua kiến trúc
Về mặt kiến trúc, bảo tàng Kunsthaus Graz sở hữu sự khác biệt hoàn toàn so với các không gian triển lãm thông thường được xây dựng từ trước tới nay. Tuy nhiên nhiều không gian trưng bày vẫn duy trì những “khối trắng” truyền thống của các bảo tàng thường thấy.
Hai kiến trúc sư tạo nên Kunsthaus Graz, Colin Fournier và Peter Cook cùng các cộng sự đã diễn đạt tính nghệ thuật trong thiết kế kiến trúc theo một cách hoàn toàn sáng tạo được gọi là kiến trúc Blob hoặc Blobtecture khiến cho công trình có hình dạng như một sinh vật đơn bào.
Mặt tiền BIX là một trong những điểm nổi bật nhất của bảo tàng khi thể hiện được sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc và công nghệ mới. BIX – cái tên được hình thành từ “big” và “pixel” với lớp kính acrylic bên ngoài nhà hướng về phía sông Mur và trung tâm thành phố tựa như chiếc màn hình cỡ lớn có vai trò như một công cụ hỗ trợ cho các tác phẩm nghệ thuật.
Ngoài ra, 930 bóng đèn huỳnh quang 40W được tích hợp vào lớp vỏ bên ngoài rộng 900m2 với mức chiếu sáng có thể thay đổi liên tục khoảng từ 0 – 100%. Mỗi bóng đèn hoạt động như một pixel có thể điều khiển từ máy tính trung tâm, kỹ thuật này tạo ra hình ảnh, văn bản hoặc một cảnh film đơn giản. Từ đó, màn hình với kích thước khổng lồ này tạo nên một phòng trưng bày nghệ thuật độc đáo từ xa.
Với lớp “da” có màu xanh lam đặc biệt này, Kunsthaus Graz trở nên nổi bật vào ban ngày và khi về đêm nó lại trở thành một bóng đèn khổng lồ sáng bừng giữa bầu trời đêm. Không chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho các tác phẩm nghệ thuật hay truyền tải nội dung thông tin từ Kunsthaus ra bên ngoài mà còn chiếu sáng con phố xung quanh bảo tàng.
Không gian triển lãm mới lạ
Bên trong bảo tàng Kunsthaus Graz là một tổ hợp đa chức năng với diện tích lên đên 11.100 mét vuông gồm các không gian triển lãm, tổ chức sự kiện, trình diễn các loại hình nghệ thuật đương đại, phương tiện truyền thông, nhiếp ảnh cùng khu vực giao hàng, kho và nhà xưởng.
Tòa nhà gồm có 3 – 4 tầng hầm và 4 tầng nổi, gồm 3 khối nhà: khối hành chính quản lý có mặt bằng hình hộp cao 3 – 4 tầng; khối trưng bày triển lãm mặt bằng hình tam giác, tròn tại các góc và cong tại các cạnh, khối này cao 4 – 5 tầng, hai tầng trên cùng là không gian có chiều cao lớn hơn để trưng bày; liên kết hai khối trên là hành lang cao 5 tầng được phủ bên ngoài hoàn toàn bằng kính. Thêm vào đó, bảo tàng còn có một tầng hầm có thể chứa tới gần 150 chiếc xe ô tô.
Đặc biệt, nơi trưng bày được thiết kế khác biệt so với không gian màu trắng đặc trưng như các địa điểm triển lãm đương đại khác. Không gian triển lãm được chia thành hai phòng lớn được xếp chồng lên nhau với tên gọi space-01 và space-02.
Trong khi phòng trưng bày tầng dưới space 0-2 phù hợp hơn cho các triển lãm dành riêng cho tranh, nhiếp ảnh và video nghệ thuật, thì phòng trưng bày space 0-1 thích hợp cho các tác phẩm điêu khắc và nghệ thuật sắp đặt lớn.
Thách thức được nhóm thiết kế Kunsthaus đặt ra cho các nghệ sĩ là đối với mỗi triển lãm phải xác định được không gian sẽ sử dụng và áp dụng những phương pháp để hòa hợp với cá tính mạnh mẽ của căn phòng và tạo ra sức mạnh thị giác.
Tham khảo:
museum-joanneum.at
architectuul.com
performativearc.wordpress.com
inexhibit.com