artLIVE – Cà phê luôn nằm trong danh sách các thức uống được ưa chuộng nhất trên thế giới và dần trở thành một ‘nghi thức buổi sáng’ của nhiều người. Đặc biệt hơn, mỗi quốc gia đều có cho mình các công thức độc đáo, làm bật lên hương vị và bản sắc văn hoá riêng biệt.
Kể từ làn sóng cà phê thứ 3, chú trọng vào chất lượng hạt cà phê Specialty và các phương pháp pha chế thủ công, cà phê đã trở thành thức uống phổ biến thứ hai thế giới. Theo báo cáo chính thức của Hiệp hội Cà phê Quốc Gia – Hoa Kỳ (2020), có đến bảy trên tổng số mười người tham gia khảo sát cho biết mình uống cà phê trung bình 3 cốc mỗi tuần.
Theo thời gian, cà phê dần vượt ra khỏi quy chuẩn của một món đồ uống giải khát thông thường và trở một phần của nền văn hoá mỗi quốc gia.
Từ món cà phê trứng béo mịn của Việt Nam, đến ly Café Touba đậm hương gia vị của Cộng hòa Senegal, Tây Phi, tất cả đều mang “hơi thở” của mảnh đất và con người đã sáng tạo ra chúng.
Hương vị cà phê trứng – Việt Nam
Việt Nam được biết đến là thủ phủ của hạt cà phê Robusta với vị đậm đắng và hương caramel đặc trưng thơm lừng.
Nếu cà phê sữa và bạc xỉu (sự phối trộn hài hoà giữa cà phê phin và sữa đặc) được bạn bè quốc tế biết đến rộng rãi thì cà phê trứng lại là phiên bản “nâng cấp” hơn của chúng.
Vào khoảng những năm 1940, cà phê đã theo chân người Pháp du nhập vào Việt Nam. Tuy nhiên, do nguồn sữa bò còn khan hiếm, người ta đã tìm ra các nguồn nguyên liệu khác thay thế để tạo độ thơm béo, trong đó có lòng đỏ trứng gà.
Để pha chế được một ly cà phê trứng đúng điệu, người ta phải tỉ mỉ chuẩn bị từ phần cà phê đen cho đến lớp kem trứng sánh mịn bên trên.
Ba loại hạt cà phê Arabica, Robusta, và Liberica được xay mịn, bỏ vào phin, và pha với một lượng nước sôi vừa phải để cho ra thành phẩm là từng giọt cà phê thơm phức, đậm đà. Sau đó, các nguyên liệu như lòng đỏ trứng, đường bột, và sữa được đánh bông cho quyện lại, tạo thành một hỗn hợp đặc sánh, béo mịn phủ bên trên lớp cà phê đen.
Không quá ngọt ngấy như cà phê sữa hay bạc xỉu, khi nhấm nháp từng ngụm cà phê trứng, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt tinh tế xen lẫn cùng vị đắng thoang thoảng nơi đầu lưỡi vô cùng quyến rũ.
Hương vị cà phê Kaffeost – Scandinavia
Bạn có bao giờ thử uống cà phê đen nóng hổi kèm với phô mai chưa? Công thức cà phê độc đáo này chính là món Kaffeost, bắt nguồn từ quần đảo Scandinavia, châu Âu.
Kaffeost là thức uống truyền thống của nhiều quốc gia như Phần Lan, Thuỵ Điển, và Thuỵ Sĩ, nơi sản xuất ra nhiều loại phô mai nổi tiếng thế giới.
Nét độc đáo của Kaffeost không đến từ công đoạn pha chế cầu kỳ mà nằm ở một “nguyên liệu bí mật”: phô mai “juustoleipä”, trong tiếng Phần Lan nghĩa là phô mai bánh mì.
Khi thưởng thức, người ta sẽ cho một miếng phô mai vào chiếc cốc làm bằng gỗ phong vàng chịu nhiệt tốt, sau đó tỉ mỉ rót cà phê đen lên trên, khuấy nhẹ, rồi dùng ngay khi còn nóng. Hương thơm và vị đắng dịu của cà phê quyện cùng vị ngọt nhẹ thơm mùi sữa của phô mai không những không ngấy mà còn lôi cuốn đến bất ngờ.
Hương vị cà phê Touba – Cộng hòa Senegal
Đối với người dân Senegal, cùng nhau thưởng thức một ly cà phê nóng ấm đã trở thành một nét văn hoá ăn sâu trong tiềm thức, là biểu trưng cho tinh thần lễ hội, tình hữu nghị bền chặt.
Cà phê Touba, được đặt tên theo một thị trấn ở Cộng hòa Senegal, nơi những người theo đạo Mourides đã dùng thức uống này trong nghi lễ tôn giáo của mình.
Vì vậy, nhiều người tin rằng thưởng thức Touba không đơn thuần là cảm nhận hương vị của thơm ngon của cà phê mà còn là đích thân thể nghiệm lịch sử và văn hoá nơi đây.
Nguyên liệu chính của thức uống này gồm hạt cà phê rang nguyên chất, tiêu đen Guinea và hạt đinh hương, tạo nên vị cay tê kích thích vị giác của người uống.
Hương vị cà phê Kopi Joss – Indonesia
Nếu bạn đã từng đặt chân đến Indonesia, dạo quanh những quán cà phê cóc dọc theo những con đường to nhỏ nơi đây, hẳn không ít lần bạn sẽ bắt gặp món thức uống độc đáo này.
“Kopi” trong tiếng Indonesia nghĩa là cà phê, còn “Joss” thực chất là âm thanh “xì xèo” phát ra khi người ta cho một viên than đỏ hồng vào ly cà phê đá lạnh trong quá trình pha chế Kopi Joss.
Món thức uống “độc lạ” này đến từ thành phố Yogyakarta của đảo Java do ông Man, một tiểu thương nhỏ trên đảo, sáng tạo ra vào năm 1960. Ông Man cho rằng tính axit cao của cà phê tuy tạo nên vị chua đặc trưng cho thức uống nhưng lại gây ra cảm giác khó chịu cho hệ tiêu hoá.
Để giải quyết vấn đề trên, ông quyết định cho một viên than nóng vào ly cà phê đá nhằm tạo ra phản ứng caramel hóa giúp tăng độ ngọt và giảm tính axit có trong cà phê.
Từ đó, món Kopi Joss ngọt thanh với hương khói và caramel cháy đã trở thành món cà phê phải thử ít nhất một lần khi các du khách thập phương dừng chân tại Indonesia.
Hương vị cà phê Yuenyeung – Hong Kong
“Yuenyeung” trong tiếng Quảng Đông nghĩa là Uyên Ương, dùng để chỉ một loài chim biểu tượng cho sự xứng đôi, hài hoà, và chung thuỷ trong văn hoá Trung Quốc.
Tương đồng với tên gọi, cà phê Yuenyeung là sự kết hợp tuyệt vời giữa trà và cà phê, sự giao thoa văn hoá giữa nền văn hoá phương Đông (lá trà) và phương Tây (cà phê) được du nhập vào Hong Kong vào thế kỷ 20.
Được pha trộn với tỉ lệ gồm bảy phần hồng trà sữa và ba phần cà phê đen, Yuenyeung không mang vị đắng nồng, gay gắt, mà trái lại, mang đến cho người uống cảm giác thanh ngọt dễ chịu.
Trong văn hoá uống trà sáng của người Hong Kong, họ thích nhâm nhi cà phê Yuenyeung cùng với các món điểm tâm như há cảo, sủi cảo, bánh thơm, bánh trứng để giảm độ ngấy của món ăn và mở đầu cho những cuộc trò chuyện bất tận.
Hương vị cà phê Irish – Ireland
Nếu lá trà và văn hoá trà đạo nắm giữ vai trò then chốt trong nền văn hoá của các quốc gia Á Đông, được họ kết hợp với cà phê, thì tại các quốc gia châu Âu, rượu cũng mang ý nghĩa tương tự.
Công thức pha chế cà phê Irish bắt nguồn từ Ireland vào năm 1943 và là sự pha trộn giữa nhiều nguyên liệu như rượu whiskey, cà phê, và nước đường hoà tan. Để có được một ly cà phê Irish đúng chuẩn, người ta sẽ thêm một lớp kem tươi được đánh thật bông xốp lên bề mặt, không khuấy, mà uống trực tiếp để cảm nhật được từng tầng hương vị tinh tế.
Bên cạnh hương vị thơm ngon, “dễ gây nghiện”, người dân châu Âu còn uống cà phê Irish với mục đích giữ ấm, xua tan cái lạnh “cắt da cắt thịt” của mùa Đông lạnh giá.
Ngoài ra, người ta còn kết hợp nhiều loại rượu để tạo ra những phiên bản khác nhau của món thức uống này: Highland (cà phê và rượu Scotch Whisky) hoặc Kentucky (cà phê và rượu Bourbon).
Do ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa, lịch sử, tôn giáo, và thói quen ẩm thực mà mỗi quốc gia đã cho ra đời các công thức cà phê độc nhất vô nhị.
Từ xuất phát điểm ban đầu là một món thức uống nhằm cung cấp caffeine, cà phê đã được biến tấu trở thành một thú vui đòi hỏi người uống phải chăm chút, nâng niu.
Tham khảo:
ncausa.org
tastingtable.com
discova.com
vinpearl.com
cafe-touba.fr
