artLIVE – ‘Từ tính tứ linh’ là bộ sưu tập tranh giới thiệu về các linh thú trong văn hóa lịch sử Việt Nam. Diễn ra từ ngày 01 – 10/3 tại The World Artspace (TP HCM), đây sẽ là cơ hội tuyệt vời để công chúng tìm về nguồn cội Việt thông qua những nét vẽ của nghệ sĩ trẻ Nguyễn Thanh Vũ.
Khi nghệ thuật là sự giao thoa
Dù xuất phát điểm là một kiến trúc sư, Nguyễn Thanh Vũ sớm rẽ hướng để theo đuổi đam mê hội họa đã ấp ủ từ những ngày học phổ thông. Chàng trai trẻ ghi dấu ấn trong lòng cộng đồng người yêu mến nghệ thuật thông qua những tác phẩm sơn dầu với đường nét vừa mượt mà lại ẩn hiện sự mạnh mẽ.
Đối với Thanh Vũ, nghệ thuật không chỉ là những khái niệm mà mọi người vẫn thường biết đến mà nó luôn tồn tại sự song hành và đan cài với hai yếu tố quan trọng: văn hóa – lịch sử. Quá trình thực hành nghệ thuật của Vũ chỉ thực sự được thỏa mãn khi kết hợp hài hòa ba thành tố này với nhau.
Sự chuyên chú trong việc khai thác kho tàng chất liệu quý giá mà tiền nhân để lại đưa Thanh Vũ đến với những hành trình khám phá thú vị. Trên những chuyến du khảo thực tế, anh thả mình xuôi theo dòng chảy lịch sử được lấp đầy bởi chính sử, huyền sử và dã sử. Không nhìn nhận dưới khía cạnh đúng – sai, văn hóa – lịch sử mang đến cho Thanh Vũ những hình dung, nhìn nhận và cảm xúc riêng. Từ đó, chúng bước vào thế giới nghệ thuật của anh và trở thành nguồn cảm hứng dồi dào để người nghệ sĩ thỏa sức bay bổng.
Theo dấu di sản của bậc tiền nhân
“Từ tính tứ linh” là bộ sưu tập tranh giới thiệu các linh thú trong văn hóa lịch sử Việt Nam, tập trung ở bốn triều đại tiêu biểu: Lý, Trần, Hậu Lê, và Nguyễn. Các tác phẩm là hành trình Nguyễn Thanh Vũ theo dấu lịch sử, tìm hiểu về sự hình thành nghệ thuật Việt độc lập – Nhà Lý, từ giao ban chính trị, tiếp biến văn hóa và giao lưu hữu thức với nền nghệ thuật Champa, cho đến triều đại phong kiến cuối cùng – Nhà Nguyễn. Công chúng, đặc biệt là các khán giả trẻ sẽ được tìm hiểu về thành tố độc đáo trong văn hóa Việt này dưới một góc nhìn đa chiều và độc đáo.
Từ lâu, các linh thú, bao gồm tứ linh: Long, Lân, Quy, Phụng đã xuất hiện ở nước ta và dần hoàn thiện về mặt thẩm mỹ. Không chỉ xuất hiện trong lĩnh vực nghệ thuật như kiến trúc, điêu khắc, hội họa,… mà chúng còn gắn liền với đời sống, văn hóa và tín ngưỡng của người Việt.
Vốn quen thuộc trong tiềm thức con người, tứ linh bước vào các tác phẩm của Nguyễn Thanh Vũ lại được soi chiếu dưới một góc nhìn rất khác. Anh nhận định rằng, dẫu các linh thú Việt có sự du nhập từ nhiều nền văn hóa khác nhau như Ấn Độ, Trung Hoa và Champa nhưng chúng lại không bộc lộ dáng vẻ oai nghi, có phần dữ tợn thường thấy. Thay vào đó, các con vật linh thiêng hiện lên với nét hiền hòa, gần gũi với con người.
Đi sâu vào tìm tòi để lý giải điều này, anh nhận ra rằng chính nét đẹp trong tín ngưỡng và văn hóa nước ta đã thổi hồn Việt vào trong những hình tượng huyền ảo ấy. Sự ảnh hưởng từ tín ngưỡng thờ tổ tiên, tiếp thu Phật giáo và Nho giáo tác động trực tiếp đến quá trình sáng tác nghệ thuật. Để rồi, dưới đôi bàn tay tài hoa và tỉ mẩn của người nghệ nhân, các linh thú mang theo những đường nét mạnh mẽ nhưng vẫn chứa đựng sự khoan hòa, dung dị kín đáo và gần gũi với con người.
Không chỉ là cơ hội để tìm hiểu về tứ linh gồm Long, Lân, Quy, Phụng, bộ sưu tập còn là dịp để khán giả được tìm hiểu về những linh thú khác trong trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, kể cả những con vật quen thuộc như: chó, ngựa, mèo, trâu, voi,… Đây sẽ là cơ hội để mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu hơn về các sự tích cổ xưa, quan niệm dân gian,… đã góp phần hình thành nên tín ngưỡng của tộc người Việt vẫn còn được lưu giữ đến ngày nay.
Chất riêng hòa mình cùng thị hiếu
Với quan niệm “Hội họa là văn hóa và nó phản ánh đúng tính chất của thời cuộc”, những tác phẩm của Nguyễn Thanh Vũ không nằm ngoài dòng chảy của thời đại. Lựa chọn theo phong cách tranh hậu ấn tượng, Thanh Vũ tập trung khai thác khía cạnh cảm xúc của chính bản thân để rồi trở thành tiền đề mở ra những cuộc đối thoại cùng khán giả.
Lăng kính nghệ thuật cá nhân khiến người nghệ sĩ này tìm thấy điểm đặc biệt trên từng sự vật, như cách anh tìm ra vẻ đẹp tiềm ẩn của thời gian đến từ những mảng rong rêu hay các vết lồi lõm do bị oxy hóa trên các bức tượng linh thú. Thanh Vũ đưa chúng vào trong tranh thông qua các gam màu nổi bật, kết hợp cùng đường nét với lớp lang dày cộm tạo thành hiệu ứng đắp nổi. Từ đó, sự vật trong bức tranh của anh được thổi hồn trở nên sống động, bộc lộ góc nhìn đa chiều độc đáo của người nghệ sĩ.
Đặc biệt, xuyên suốt trong thế giới nghệ thuật của Thanh Vũ, người xem sẽ dễ dàng cảm nhận một nguồn năng lượng “An” tiềm ẩn. Chủ thể trong tranh của anh, dẫu xuất hiện trong trạng thái nào, vẫn luôn mang đến cảm giác của sự điềm tĩnh, hiền hòa và bình yên.
Dòng suối “An” mát lành khởi phát từ sự chân thành của Thanh Vũ, trở thành cầu nối giữa tâm hồn của người nghệ sĩ đến với trái tim của khán giả. Chính vì thế, sau hai triển lãm “Kỳ ẩn Việt Nam” và “Từ tính tứ linh”, năm 2025, bộ sưu tập “Sunrise & sunset” với dòng tranh năng lượng sẽ hiện thực hóa mong ước truyền tải những điều tích cực đến gần hơn với công chúng của anh.
Triển lãm “Từ tính tứ linh” sẽ mở cửa chào đón công chúng đến tham quan từ ngày 01 – 10/3 tại The World Artspace (TP HCM).
