Những ‘mảnh ghép’ đặc sắc trong bức tranh nghệ thuật đường phố trên thế giới

Thanh Ngọc

|

9:31 03/10/2024

Share

artLIVE Nghệ thuật đường phố không chỉ là bức tranh màu sắc hay câu chữ biểu tượng, nó là cuộc đối thoại sống động giữa nghệ sĩ và công chúng. Chậm lại một nhịp để ngắm nhìn nơi góc nhỏ đó, bạn sẽ phát hiện một thế giới ‘nội tại’ đang chờ bạn khám phá.

Nghệ thuật Graffiti

Graffiti là một hình thức nghệ thuật đường phố mang tính biểu tượng cao và đã tồn tại từ rất lâu. Đây là loại hình nghệ thuật mà các nghệ sĩ sử dụng sơn xịt để tạo ra hình ảnh hoặc chữ viết lên các bức tường của những toà nhà hay đường phố, với phong cách chữ bong bóng to lớn hay các kiểu chữ trang trí độc đáo. 

Bức họa graffiti ấn tượng của nghệ sĩ Banksy
Bức họa graffiti ấn tượng của nghệ sĩ Banksy. Ảnh: yankodesign.com

Từ những năm 1970, graffiti đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa hip-hop, là cách để giới trẻ thể hiện bản thân và phát huy sáng tạo trong không gian công cộng. Không chỉ đơn thuần là vẽ, graffiti còn là phương tiện thể hiện sự phản kháng, truyền tải thông điệp mạnh mẽ, khơi gợi cảm xúc và, góp phần tạo nên dấu ấn riêng của mỗi nghệ sĩ.

Nghệ thuật Street Poster

Nghệ thuật Street Poster là một phương thức thu hút sự chú ý giữa không gian công cộng. Những tấm poster được dán khắp mọi nơi từ tường, cột điện, đến bất kỳ bề mặt nào dễ lọt vào tầm mắt của người qua đường; Mục tiêu chính là khiến người qua đường phải ấn tượng, dừng chân và suy ngẫm về chúng. 

Những poster này thường chứa hình ảnh cực gắt hoặc mang tính trừu tượng, giúp truyền tải những thông điệp chính trị hoặc xã hội, như một “cú hích” để nâng cao nhận thức về các vấn đề đáng quan tâm ở thời điểm hiện tại. 

Tác phẩm nghệ thuật đường phố Street Poster khiến bao người đi đường phải ngoái nhìn
Tác phẩm nghệ thuật đường phố Street Poster khiến bao người đi đường phải ngoái nhìn. Ảnh: yankodesign.com

Một “tuyệt chiêu” mà nghệ sĩ poster đường phố hay sử dụng chính là kỹ thuật dán bằng bột mì. Chỉ cần trộn bột mì với nước, họ đã có thể tạo ra một loại keo siêu dính, bất chấp cả thời tiết và giúp cho những tấm poster “bám trụ” lâu dài hơn so với giấy thường. 

Nghệ thuật Video Projection

Nghệ thuật Video Projection, hay còn gọi là nghệ thuật chiếu video đường phố, là một hình thức biểu đạt hấp dẫn, kết hợp giữa việc sử dụng công nghệ chiếu để trình chiếu hình ảnh, hoạt hình hoặc video lên các tòa nhà và bề mặt đô thị, tạo nên những trải nghiệm hình ảnh sống động.

Tác phẩm nghệ thuật đường phố Video Projection của Eye Studio
Tác phẩm nghệ thuật đường phố Video Projection của Eye Studio. Ảnh: yankodesign.com

Điểm khác biệt lớn nhất giữa nghệ thuật đường phố truyền thống và nghệ thuật Video Projection chính là yếu tố chuyển động và việc sử dụng phần mềm đặc biệt để trình chiếu nội dung lên các bề mặt một cách sống động và chính xác. Những hình ảnh đầy màu sắc và hoạt hình cuốn hút đan xen xuất hiện, tạo nên trải nghiệm khá mới mẻ, chân thật cho người xem ngay từ cái “chạm” đầu tiên. 

Nghệ thuật Guerrilla

Nghệ thuật Guerrilla, hay còn gọi là nghệ thuật can thiệp đường phố, là một hình thức sáng tạo bất ngờ và mang tính chất tạm thời, được thực hiện trong không gian công cộng mà không cần sự cho phép trước. Guerrilla làm mờ những ranh giới giữa nghệ thuật và hoạt động xã hội, nhằm nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội và khuyến khích công chúng suy nghĩ về môi trường xung quanh, đồng thời biến thành phố thành một bức tranh nghệ thuật luôn tăng tốc, phát triển không ngừng.

Tác phẩm nghệ thuật đường phố Guerrilla của nghệ sĩ S.c. MeRo
Tác phẩm nghệ thuật đường phố Guerrilla của nghệ sĩ S.c. MeRo. Ảnh: yankodesign.com

Một số phương thức sáng tạo trong nghệ thuật Guerrilla bao gồm dán giấy bằng bột mì, điêu khắc, và “yarn bombing” (nghệ thuật khâu sợi), tất cả đều hướng đến việc làm mới và tô điểm sắc màu cho không gian đô thị.

Nghệ thuật Flash Mobbing

Nghệ thuật Flash Mobbing nổi bật trong mắt công chúng nhờ những điệu nhảy sôi động tại các không gian công cộng. Hình thức nghệ thuật này thường diễn ra ở những địa điểm đông đúc như trung tâm thương mại, công viên hay quảng trường để thể hiện và truyền tải những thông điệp mạnh mẽ và ý nghĩa.

Hình ảnh tác phẩm về nghệ thuật Flash Mobbing khiến người xem trầm trồ ngay cái nhìn đầu tiên
Hình ảnh tác phẩm về nghệ thuật Flash Mobbing khiến người xem trầm trồ ngay cái nhìn đầu tiên. Ảnh: flickr.com 

Ngoài ra, các vở kịch đường phố cũng làm phong phú thêm cảnh quan nghệ thuật trên thế giới. Tại đây, một nhóm người trong trang phục đơn giản sử dụng băng rôn và poster để thu hút sự chú ý, biến không gian công cộng thành những sân khấu sống động. 

Nghệ thuật Street Installations

Nghệ thuật lắp đặt đường phố (Street Installations) là những cấu trúc 3D được các nghệ sĩ sáng tạo và trình diễn ngay giữa lòng đô thị, mang đến nhiều tầng ý nghĩa về lịch sử, chính trị và tôn giáo. Thường được chế tác từ những chất liệu đa dạng như đá, gỗ, kim loại, vật liệu tái chế và sợi, điểm sáng nổi bật của chúng so với nghệ thuật đường phố truyền thống chính là khả năng chiếm lĩnh không gian vật lý, hòa quyện cùng nhịp sống đô thị, tạo nên sự kết nối sâu sắc với môi trường xung quanh.

Tác phẩm của nghệ sĩ Donald Lipski thể hiện sự chân thật và sống động
Tác phẩm của nghệ sĩ Donald Lipski thể hiện sự chân thật và sống động. Ảnh: yankodesign.com

Hình thức nghệ thuật này chứa đựng cảm xúc và chân thật, khơi gợi những phản ứng thú vị từ người qua lại. Trong số những tác phẩm đáng chú ý, không thể không nhắc đến Mark Jenkins, nghệ sĩ người Mỹ với những hình người độc đáo được tạo nên từ băng keo trong suốt hay “Hình nhân nhỏ” của nghệ sĩ Isaac Cordal từ Tây Ban Nha; ông tạo ra các bức tượng bê tông mini và lắp đặt chúng khắp nơi trên phố, sau đó chụp ảnh để tái hiện những khung cảnh sống động trong thế giới thu nhỏ.

Nghệ thuật Environmental

Nghệ thuật Environmental còn được biết đến với tên gọi nghệ thuật địa cầu, đây là cầu nối giữa nghệ thuật và thiên nhiên, nhằm tôn vinh vẻ đẹp của các yếu tố tự nhiên trong cuộc sống. Các nghệ sĩ sáng tạo những tác phẩm độc đáo, dựa vào đặc điểm của từng địa điểm, bằng cách sử dụng các vật liệu tự nhiên như cát, đá, nước, thực vật và gỗ. Những tác phẩm này thường mang tính tạm thời, chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng lại có sức ảnh hưởng lâu dài.

Sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật và thiên nhiên thể hiện qua nghệ thuật đường phố Environmental
Sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật và thiên nhiên thể hiện qua nghệ thuật đường phố Environmental. Ảnh: widewalls.ch

Ra đời từ thập niên 1960 đến đầu thập niên 1970, nghệ thuật Environmental phản ánh mối quan ngại về các vấn đề môi trường đang ngày càng nghiêm trọng. Những tác phẩm này không chỉ đẹp mắt mà còn là lời kêu gọi hành động, nhấn mạnh trách nhiệm của chúng ta trong việc bảo vệ và gìn giữ thiên nhiên, từ đó khơi gợi ý thức bảo vệ môi trường trong cộng đồng.

Tham khảo: 

yankodesign.com

urbaneez.art

soundoflife.com