artLIVE – Golf là môn thể thao được lan tỏa và được giới thượng lưu ở các nước Châu Âu yêu thích ngay từ thời điểm bắt đầu phát triển. Cho đến ngày nay, golf vẫn được đánh giá dành cho tầng lớp ‘tài phiệt’.
Golf được xem như bộ môn thể thao của tầng lớp thượng lưu khi sự bắt đầu và phổ biến của nó được lan tỏa từ Hoàng gia. Golf bắt đầu lan rộng khắp Châu Âu vào thế kỷ 16 nhờ sự công nhận của vua Charles I khi ông mang trò chơi đến Anh và nữ hoàng Mary của Scotland giới thiệu bộ môn này đến nước Pháp khi đang theo học ở đó.
Golf có nguồn gốc từ đâu?
Golf được cho rằng có nguồn gốc từ một trò chơi ở bờ biển phía đông Scotland, gần thủ đô Edinburgh. Ở những thời điểm đầu, trò chơi hoạt động bằng cách người tham gia sẽ cố gắng đánh một viên sỏi trên cồn cát bằng gậy.
Thuật ngữ “golf” có nguồn gốc từ tiếng Hà Lan “kolf” hoặc “kolve” có nghĩa đơn giản là “câu lạc bộ”. Đến cuối thế kỷ XIV – đầu thế kỷ XV, phương ngữ địa phương biến đổi từ “kolf” thành “goff” hoặc “gouff”. Chỉ đến giai đoạn cuối thế kỷ XVI, từ “golf” mới đánh vần theo cách gọi như ngày nay.
Rand Jerris – nhà sử học nổi tiếng về golf, cựu Giám đốc Bảo tàng và Thư viện Golf USGA chia sẻ rằng: “Có một số bằng chứng bằng văn bản và hình ảnh cho thấy trò chơi golf đã xuất hiện. Một người thường chơi trên những mảnh đất lớn và đánh bóng ra ngoài trời.”
Theo một số nhà sử học khác, những phiên bản đầu tiên của golf chẳng hạn như trò chơi bóng và gậy đã xuất hiện ở Mỹ trong khoảng thời gian từ năm 1650 đến 1660 ở vùng ngoại ô New York. Đến năm 1770, phiên bản đầu tiên ấy dần trở nên phổ biến tại các cộng đồng người Anh và Scotland tại Thành phố New York, Carolinas, các thị trấn như Pinehurst, Charleston và Savannah, Georgia ở Mỹ.
Golf đã giảm dần sự phổ biến vào khoảng Chiến tranh Hoa Kỳ – Anh Quốc vào năm 1812. Song, nó lại được “hồi sinh” ở Mỹ vào những năm 1880. Đến tháng 12 năm 1894, Hiệp hội Golf Hoa Kỳ – USGA được thành lập và đến năm 1895, các giải đấu golf như US Open lần đầu tiên được diễn ra.
Trò chơi golf chính thức trở thành môn thể thao khi Gentlemen Golfers of Leith thành lập câu lạc bộ đầu tiên vào năm 1744 và tổ chức giải đấu thường niên.
Sự hình thành và phát triển theo thời gian
Ngày 6 tháng 3 năm 1457, vua James II của Scotland đã ban hành một Đạo luật của Quốc hội: cấm công dân chơi bóng đá và chơi golf. Vì người Scotland trong thời điểm ấy được cho rằng đã mải mê chơi những trò chơi này trên đường phố cũng như sân nhà thờ thay vì rèn luyện kỹ năng quân sự.
Lệnh cấm nêu rõ: “Không nơi nào trên đất nước được phép luyện tập bóng đá, chơi golf hoặc các môn thể thao vô nghĩa khác vì lợi ích chung và bảo vệ đất nước”. Mặc dù phần lớn mọi người phớt lờ lệnh cấm, nhưng mãi đến năm 1502 trò chơi này mới nhận được sự chấp thuận của Hoàng gia khi vua James IV của Scotland trở thành vị vua chơi golf đầu tiên trên thế giới.
Sân golf 18 lỗ đầu tiên được xây dựng tại St. Andrews – Scotland vào năm 1764 với đầy đủ thiết lập tiêu chuẩn được công nhận cho môn thể thao này. Nhà vua William IV đã vinh danh câu lạc bộ với danh hiệu “Royal & Ancient” (tạm dịch “Hoàng gia & Cổ xưa”) vào năm 1834. Với sự công nhận đó, câu lạc bộ golf “Royal & Ancient” của St. Andrews đã được thành lập như câu lạc bộ chơi golf hàng đầu thế giới.
Giai đoạn này, người chơi golf thường sử dụng gậy golf được làm bằng gỗ thủ công như gỗ sồi với trục bằng tro hoặc cây phỉ. Bóng thì thường được sản xuất từ lông vũ, sau đó nén lại và bọc trong một tấm da ngựa.
Vào thế kỷ XIX, sự lan tỏa của bộ môn này bắt đầu lan rộng sang toàn cầu, cùng với sức ảnh hưởng của Đế quốc Anh. Câu lạc bộ golf đầu tiên được thành lập bên ngoài Scotland là Royal Blackheath (gần London, Anh) vào năm 1766. Câu lạc bộ golf đầu tiên bên ngoài nước Anh là Bangalore, Ấn Độ (1820).
Cuộc cách mạng công nghiệp thời Victoria mang lại nhiều thay đổi. Sự ra đời của đường sắt lần đầu tiên cho phép người dân bình thường khám phá bên ngoài thị trấn và thành phố của họ, kết quả là các câu lạc bộ chơi golf bắt đầu xuất hiện khắp vùng nông thôn. Các phương pháp sản xuất hàng loạt đã được áp dụng để sản xuất gậy và bóng, khiến trò chơi trở nên “bình dân” hơn đối với người bình thường.
Hiệp hội Golf Hoa Kỳ (USGA) được thành lập vào năm 1894 để quản lý trò chơi ở khu vực. Đến năm 1900, hơn 1000 câu lạc bộ golf đã được thành lập trên khắp nước Mỹ. Với nguồn tài trợ sẵn có thông qua tài trợ thương mại, Hoa Kỳ nhanh chóng khẳng định mình là trung tâm của bộ môn dưới hình thức chuyên nghiệp.
Từ những quy tắc chơi golf đầu tiên cho đến hiện tại
Năm 1744, Honorable Company of Edinburgh Golfers đã viết ra những quy tắc đầu tiên của trò chơi, được gọi là “Mười ba điều khoản”, cho giải đấu của họ tại Leith Links ở Edinburgh. Trong 100 năm tiếp theo, 13 quy tắc đó đã được hơn 30 câu lạc bộ áp dụng.
Đến năm 1899, câu lạc bộ golf “Royal & Ancient” của St. Andrews (R&A) đưa ra bộ quy tắc hợp nhất đầu tiên và trong cùng thời gian này, Hiệp hội Golf Hoa Kỳ (USGA) đưa ra các quy tắc hội tụ đáng kể với các quy tắc của R&A. Đến năm 2019, USGA đã sửa đổi lại luật chơi và ban hành vào ngày 1 tháng 1.
Luật chơi golf cơ bản hiện tại có thể hiểu đơn giản như sau:
- Người chơi phải phát bóng trong phạm vi bằng một gậy cho đến lỗ.
- Điểm phát bóng phải ở trên mặt đất.
- Một khi đã phát bóng, người chơi không được thay đổi vị trí bóng bằng tay.
- Người chơi không được di chuyển các vật cạnh tầm gậy.
- Trường hợp bóng rơi xuống nước, người chơi cần thay bóng khác và để nó phía sau vùng nước, đánh lại bằng bất kỳ gậy nào.
- Nếu bóng bị mất thì phải quay lại điểm đánh bóng, tung bóng mới xuống đất và đánh lại lần nữa.
- Nếu cú đánh không có người chứng kiến thì điểm số sẽ không được công nhận.
- Khi bóng dừng lại bởi vật hay người khác, bóng sẽ dừng đúng điểm đó.
- Nếu gậy chơi bị gãy đồng nghĩa sẽ bị loại và người chơi không được đổi gậy khác.
- Bóng của người nào xa nhất với lỗ sẽ được đánh trước.
- Người chơi nào hoàn thành một lỗ golf với ít cú đánh bóng nhất sẽ thắng lỗ đó. Người chiến thắng chung cuộc là người thắng nhiều lỗ golf nhất.
Tham khảo
history.com
historic-uk.com
historycooperative.org
blog.ansi.org
golfgroup.com.vn