artLIVE – Bia thủ công là loại bia được sản xuất với số lượng ít từ nguồn nguyên liệu chất lượng. Người nghệ nhân bộc lộ sự sáng tạo, chăm chút của mình trong quá trình làm ra chúng khiến những dòng bia thủ công có hương vị đặc sắc và độc đáo.
Khởi phát từ niềm say mê
Việc sản xuất bia thủ công truyền thống đã xuất hiện tại châu Âu từ lâu nhưng mãi đến những năm 1970, nó mới lan rộng thành một phong trào tại Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.
Người được cho là đã đặt nền móng cho lịch sử hiện đại của bia thủ công tại Hoa Kỳ là Fritz Maytag. Để giúp cho Công ty sản xuất bia Anchor (thành phố San Francisco) của mình vượt qua khủng hoảng, ông đã tìm tòi các kỹ thuật sản xuất bia cải tiến và cho ra đời các dòng bia thủ công.
Sau đó, làn sóng những người yêu thích bia thủ công bắt đầu nấu bia tại nhà như một hình thức giải trí cá nhân. Tuy nhiên, một bộ phận lại mạo hiểm để mở ra những doanh nghiệp quy mô nhỏ. Đặc biệt, sự xuất hiện của Jack McAuliffe với Nhà máy bia New Albion ở California vào năm 1976 đã tạo động lực cho phong trào sản xuất bia thủ công phát triển hơn bao giờ hết.
Bia thủ công là một loại bia được sản xuất với số lượng ít tại các nhà máy thuộc quyền sở hữu của tư nhân. Điều làm nên sức hấp dẫn đặc biệt của bia thủ công không chỉ nằm ở khía cạnh số lượng. Bằng niềm đam mê với việc khám phá các hương vị và phương pháp sản xuất bia mới, các nhà sản xuất sử dụng nguồn nguyên liệu chất lượng từ địa phương để tạo ra những vại bia không chỉ thơm ngon mà còn có hương vị độc đáo, thậm chí có 1-0-2.
Giờ đây, bia thủ công không chỉ là một loại đồ uống mà còn trở thành phong trào của những người nghệ nhân đam mê thức uống này – những người luôn muốn gửi gắm cá tính riêng vào sản phẩm và mang đến cho khách hàng những trải nghiệm đáng nhớ.
Nghệ thuật sản xuất bia thủ công
Quá trình sản xuất bia thủ công là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa khoa học và nghệ thuật. Người sản xuất bia tạo ra thức uống này thông qua một quy trình khoa học cơ bản và thể hiện sự sáng tạo của mình bằng việc thay đổi cách kết hợp các loại ngũ cốc, hoa bia và men.
Mạch nha
Các loại ngũ cốc như lúa mạch, lúa mạch đen, lúa mì,… là nguyên liệu không thể thiếu để làm nên những cốc bia thủ công mát lạnh. Sau khi thu hoạch, hạt ngũ cốc sẽ được trải qua quá trình ủ mạch nha. Mục đích của quy trình này là để hạt giống bắt đầu nảy mầm và kích hoạt các enzyme tinh bột cần thiết để tạo ra đường.
Tuy nhiên, việc nảy mầm này cần được tính toán thời gian tỉ mỉ để giữ được độ ẩm phù hợp. Ngũ cốc được thu hoạch ngoài ruộng ban đầu thường có độ ẩm 10-12%. Việc ngâm trong nước có thể nâng độ ẩm lên khoảng 45%, từ đó hạt sẽ nảy mầm.
Sau khi quá trình nảy mầm dừng lại, các hạt được sấy khô trong lò sấy để đảm bảo giữ được độ ẩm từ 3-5%. Công đoạn cuối cùng ở bước này là rang hạt. Đừng lầm tưởng rằng đây là một quy trình dễ dàng, thực ra mỗi loại ngũ cốc lại có một kiểu rang khác nhau đấy!
Nghiền
Sau khi ngũ cốc đã được mạch nha hóa, chúng sẽ được ngâm lại trong nước nóng. Quá trình này được gọi là nghiền, giúp kích hoạt các enzyme tinh bột trong hạt, khiến hạt bị phân hủy và giải phóng đường.
Sau khi nước đã rút hết, ta sẽ thu được một chất lỏng có vị ngọt như siro được gọi là dịch nha (hay dịch đường).
Đun sôi và thêm vào hoa bia
Ở bước tiếp theo, hoa bia và các loại gia vị sẽ được thêm vào hỗn hợp dịch đường mà ta có. Hoa bia là loại quả nhỏ có bề ngoài giống quả thông, mọc trên dây leo và có vị đắng nhờ vào axit isohumulone. Vị đắng từ hoa bia phù hợp để cân bằng lượng đường trong dịch nha. Độ đắng ấy sẽ được đo bằng đơn vị vị đắng quốc tế (IBU) với các mức độ từ 1 đến 100.
Theo Bộ nông nghiệp Hoa Kỳ, có hơn 150 loại hoa bia trên thế giới như Cascade, Simcoe, Zeus, Centennial, Citra, Willamette,… Tương tự như việc các giống nho sẽ quyết định hương vị của rượu vang, loại hoa bia cũng là yếu tố ảnh hưởng đến hương vị của bia. Điều này giúp các nhà sản xuất thỏa sức sáng tạo các hương vị bia thủ công khác nhau.
Bên cạnh đó, hoa bia cũng có công dụng bảo quản tự nhiên. Ví dụ, India Pale Ale (IPA) – một trong những loại bia thủ công phổ biến nhất, có nguồn gốc từ thời Anh chiếm đóng Ấn Độ. Các nhà sản xuất bia ở Anh đã cho thêm hoa bia vào bia để bảo quản bia trong chuyến hành trình dài ngày trên biển.
Lên men Ales và Lagers
Sau khi hỗn hợp chứa hoa bia được đun sôi, nó sẽ được đưa vào bình và thêm men vào. Mặc dù có hơn 1.500 loại men nhưng bia thủ công thường sử dụng hai loại men chính là men nổi (top cropping) và men chìm (bottom cropping).
Phương pháp lên men nổi là lên men ở nhiệt độ cao (từ 15 – 22℃) trong khoảng thời gian khoảng 3 tuần. Men sẽ lơ lửng trên bề mặt nên được gọi là men nổi. Sử dụng men nổi giúp người ta tạo ra dòng bia Ales với hương vị đậm đà, độ cồn cao hơn.
Ngược lại, lên men chìm (bottom cropping) là phương pháp lên men ở nhiệt độ thấp (khoảng 7 – 15℃) trong khoảng 4 tuần để tạo ra dòng bia Lagers. Men thường chìm phía dưới đáy thùng trong quá trình nấu nên được gọi là lên men chìm. Bia Lagers có hương vị nhẹ, dễ uống và độ cồn thấp hơn dòng bia Ales.
Đóng chai
Sau khi các nghệ nhân xác định bia đã lên men, họ sẽ tiến hành đóng bia vào chai, lon nhôm hoặc thùng. Đây cũng là lúc sự sáng tạo của họ được bộc lộ thông qua các mẫu bao bì thiết kế với họa tiết, màu sắc,… độc đáo, mới lạ khiến người tiêu dùng không khỏi thích thú.
Tham khảo:
Kansas Living Magazine
Kegerator.com
